Katabolizm - co to?
Definicja katabolizmu jest dość jasna W najprostszym tłumaczeniu katabolizm można opisać jako reakcje chemiczne metabolizmu. W wyniku tego procesu dochodzi do rozpadu złożonych związków chemicznych na prostsze cząsteczki. Rozpadowi ulegają wszystkie podstawowe substancje odżywcze, czyli węglowodany, tłuszcze i białka.
Katabolizm mięśni to nie to samo! Jaka jest definicja katabolizm mięśni? Katabolizm mięśniowy to niepożądany proces, w wyniku którego dochodzi do rozpadu tkanki mięśniowej. Takie zjawisko może mieć miejsce, gdy nie dostarczamy organizmowi należytej ilości wartości odżywczych i materiału budulcowego. Gdy brakuje nam energii, nie dostarczamy odpowiedniego pożywienia, organizm zaczyna się bronić. Ma jeden jasny cel – walczy o podtrzymanie funkcji życiowych. Zaczyna więc uruchamiać zapasy zgromadzonych tłuszczy, białek, cukrów. Niestety najpierw nasz organizm spala to, co znajduje się w mięśniach – czytaj: spala same mięśnie – a dopiero potem bierze się za tkankę tłuszczową. Dzieje się tak na przykład podczas diety redukcyjnej i kiedy bardzo intensywnie ćwiczymy.
Sam katabolizm zachodzi w organizmie każdego człowieka. O katabolizm mięśni musimy „postarać się” sami.
Anabolizm i katabolizm
Warto wiedzieć, że wyróżniamy dwa podstawowe procesy przemian materii. Mowa tu oczywiście o katabolizmie. Drugim jest wspomniany powyżej anabolizm. To procesy, które zachodzą ciągle. Nasz organizm zmaga się z nimi przez cały czas. Co ciekawe, są one ze sobą ściśle związane, można powiedzieć, że zależą od siebie i nie mogą bez siebie istnieć.
Do procesów katabolicznych zaliczamy wszelkie reakcje chemiczne, podczas których dochodzi do rozpadu cząsteczek węglowodanów, tłuszczów i białek. Ten rozpad substancji odżywczych jest pożądanym zjawiskiem. Zachowanie równowagi w organizmie jest z nim silnie związane. Kiedy dochodzi do zachwiania tych procesów prawdopodobnie mamy do czynienia ze stanem zapalnym organizmu – niedożywieniem, niewyspaniem, przetrenowaniem.
Z kolei anabolizm to proces syntezy złożonych związków organicznych z substancji prostych np. proces syntezy tłuszczy, białek z aminokwasów czy glikogenu z glukozy. Aby doszło do anabolizmu musimy cały czas dostarczać energii.
Katabolizm mięśni – przyczyny
Zbyt niskokaloryczna dieta to tylko jeden z powodów katabolizmu mięśni. Z pewnością jednak najważniejszy. Kiedy spożywamy mało wartościowego jedzenia, nastawiamy się na redukcję, nasz organizm przechodzi w stan silnego stresu. Mamy za mało energii, więc ciało zaczyna pobierać i przerabiać na energię aminokwasy, znajdujące się mięśniach. Organizm przechodzi w tryb oszczędzania, zwalnia nam metabolizm i mogą pojawić się problemy z gospodarką hormonalną.
Dodatkowo katabolizm mięśni może być związany z małą ilością snu. Nawet niewielkie niedobory snu mogą zaburzyć pracę wielu układów i organów. Kiedy jest to stan chroniczny, także może dojść do zaburzeń na tle hormonalnym.
Kolejną przyczyną katabolizmu mięśni może być przewlekły stres. Narażenie na ciągły stres nie jest dla nikogo przyjemny uczuciem. Dochodzi wtedy do wzrostu kortyzolu, który obniża naszą wydolność, zaburza procesy metaboliczne i może nawet doprowadzić do insulinooporności.
Co ciekawe, także nadmiar treningów może być szkodliwy. Chodzi głównie o ćwiczenia aerobowe. Treningi tlenowe pomagają budować wydolność i zwiększać wytrzymałość organizmu. A jednak nadmiar cardio częściej szkodzi niż pomaga.. Dla osób na diecie odchudzającej zbyt długi i mało intensywny trening aerobowy, wykonany zwłaszcza po treningu siłowym, także doprowadza do powiększonego poziomu kortyzolu we krwi. A to może wywołać mikrouszkodzenia w mięśnia i przyczynić się do rozpadu białek.
Procesy kataboliczne – jak chronić mięśnie?
Przede wszystkim, aby procesy kataboliczne zachodziły prawidłowo, musimy stosować zdrową, zbilansowaną dietę. Przede wszystkim jedzmy pięć pełnowartościowych posiłków dziennie. Nawet gdy jesteśmy na diecie redukcyjnej. Podstawa to dobrze ułożona dieta. Śniadanie warto jeść maksymalnie 30 minut po przebudzeniu, natomiast kolację minimum dwie godziny przed pójściem spać. Dodatkowo po każdym treningu starajmy się spożywać choć niewielką, ale pożywną przekąskę węglowodanową.
