Dobre uczynki jak witaminy

Pomagając innym, pomagamy sobie - odpędzamy choroby, poprawiamy sobie samopoczucie i wręcz wydłużamy swoje życie.
Reebok Fitness Camp 2015 Reebok Fitness Camp 2015 www.paweldmochewicz.pl

Pro-zdrowotna pomoc

Artykuł pochodzi z magazynu Tylko Zdrowie. Do kupienia w środy z Gazetą Wyborczą.

 

Tylko Zdrowie

Chyba każdy z nas przynajmniej raz doświadczył wyjątkowego uczucia przyjemności, kiedy pomógł komuś w potrzebie. Oczywiście liczy się przede wszystkim to, że mogliśmy zrobić dla kogoś coś dobrego, ale nie oszukujmy się - nam także dało to energię, lepsze samopoczucie, podniosło samoocenę. Dane naukowe wskazują, że regularne obdarowywanie innych bez oczekiwania nagrody ma znaczący wpływ na poprawę naszego własnego zdrowia!

Najskuteczniej działa pomaganie niematerialne. Najbardziej pro-zdrowotny jest wolontariat.

Uczeni radzą więc, by przy wrzucaniu paru złotych do puszki czy przelewie z konta pamiętać o bliskim kontakcie z drugim człowiekiem. Dobre uczynki poczynione wobec konkretnej osoby (także rodziny) nie tylko spowodują, że nasze życie będzie pełniejsze i szczęśliwsze, ale również dotknie nas mniej chorób.

Zobacz jak chorobom zapobiega wysiłek fizyczny

Wyeliminować stres Wyeliminować stres fot. Tyler Olson/shutterstock.com

Zachowaj spokój

Naukowcy od dawna starają się zrozumieć, w jaki sposób altruizm wpływa na nasze zdrowie. Bada to m.in. dr Stephen Post, profesor bioetyki w Case Western Reserve University School of Medicine. Ta placówka wykonuje jedne z najbardziej kompleksowych badań dotyczących altruizmu, życzliwości, współczucia i hojności. Dr Post przekonuje, że altruizm jest naszym naturalnym (wrodzonym) antidotum na skutki działania codziennego stresu.

To doskonałe dostosowanie, lecz nie w obecnym świecie. W stresującej nas pracy nie rzucamy się wszak z pięściami na szefa, bo nas zdenerwował, ale ukrywamy swoje emocje. I tak dzień po dniu stres i hormony, które go nakręcają, kumulują się w naszym organizmie. Jeśli reakcja na stres jest włączona przez dłuższy czas, organizm cierpi - stres wpływa na układ odpornościowy i sercowo-naczyniowy, osłabiając mechanizmy obronne, co czyni nas bardziej podatnymi na nieprawidłowe zmiany zachodzące na poziomie komórkowym, oraz na stałe podnosi ciśnienie tętnicze (jeden z głównych czynników chorób sercowo-naczyniowych). Zmiany te zsyłają na nas choroby, a także prowadzą do przedwczesnego starzenia się.

Starzenie się skóry. Zobacz przyczyny

rodzina rodzina fot. fotolia

Uśmiechnij się!

Wiele osób twierdzi, że pomagając innym, doznaje uczuć przypominających euforię. Zalewa nas fala dobroczynnych związków, które - jak się wydaje - mają zdolność skutecznej walki ze skutkami stresu.

Rzeczywiste reakcje fizjologiczne na pomaganie nie zostały jeszcze dokładnie zbadane, ale kilka badań wskazuje, że obniżają poziom stresu i poprawiają odporność (osoby udzielające się na rzecz innych mają wyższy poziom przeciwciał!).

Stres skraca życie. Zobacz, jak działa na organizm

miłość miłość fot. Shutterstock

Zrób coś miłego

Oksytocyna jest znana z roli, jaką odgrywa w przygotowaniu do macierzyństwa. Ale ten hormon pomaga nam również m.in. na co dzień w zachowaniu pełnych zaufania relacji między kobietą i mężczyzną.

Oksytocyna jest łączona zarówno z fizycznym, jak i z emocjonalnym dobrym samopoczuciem. Jest wydzielana przez nasz mózg też po to, by naprawić to, co zepsuł stres, i bardziej związać ze sobą ludzi. Kiedy działasz altruistyczne i masz przy tym kontakt fizyczny z innymi ludźmi, twój poziom oksytocyny rośnie! Hormon ten obniża ciśnienie krwi, zbija towarzyszący stresowi kortyzol i ma działanie uspokajające.

Poznaj 8 sposobów na pozbycie się stresu

Senior na rowerze Senior na rowerze fot. fotolia

Aktywny w każdym wieku

Co ciekawe, sprawianie dobrych uczynków może też wpływać na nasz układ nagrody w mózgu - organizm nagradza nas za prawidłowe zachowanie (a zachowanie prospołeczne jest dla ludzkiego gatunku kluczowe). Powstają wtedy w mózgu substancje dające uczucie zadowolenia, takie jak dopamina i endorfiny, a nawet związki podobne do morfiny. To właśnie powoduje, że pomaganie "uzależnia".

Istnieje silna zależność między wolontariatem i stanem zdrowia. Jak wynika z raportu przeprowadzonego na zlecenie Amerykańskiego Urzędu Polityki Badań i Rozwoju oraz wspierającej wolontariat amerykańskiej agencji Corporation for National and Community Service, osoby pomagające innym dłużej żyją, lepiej funkcjonują w społeczeństwie i mają niższe ryzyko zachorowania na depresję w późniejszym życiu niż ci, którzy nie robią zbyt wiele dla innych. Ochrona przed depresją jest szczególnie zauważalna w przypadku osób udzielających się w wolontariacie po 65. roku życia!

Porównanie korzyści zdrowotnych płynących z wolontariatu dla różnych grup wiekowych dowodzi, że starsi wolontariusze prawdopodobnie w ogóle uzyskują większe korzyści. Nie do końca wiadomo, czy wynika to z tego, że z wiekiem rośnie ryzyko chorób i w związku z tym działanie dobrych uczynków jest silniejsze, czy z tego, że wolontariat wymusza większą aktywność fizyczną i społeczną.

Fitness dla seniorów. Zobacz jak prawidłowo ćwiczyć

Dziecku samodzielnemu jest łatwiej Dziecku samodzielnemu jest łatwiej Shutterstock

Super wsparcie

Z drugiej strony jednak dowiedziono, że ci, którzy pomagają innym na wcześniejszym etapie swojego życia, tworzą sobie coś w rodzaju parasola ochronnego dla zdrowia. Rzadziej cierpią z powodu chorób w późniejszym okresie życia.

Młode osoby robiące dobre uczynki dla innych mają w dalszym życiu więcej związków społecznych - tworzy się wokół nich sieć powiązań z innymi ludźmi.

To teoria roli, która zakłada, że liczba połączeń społecznych danej osoby, zazwyczaj mierzona liczbą ról społecznych, jakie ta osoba odgrywa, nadaje sens i cel jej życiu, jednocześnie chroniąc ją od izolacji w trudnych okresach. A to pozytywnie wpływa nie tylko na nasze zdrowie psychiczne, ale również fizyczne.

Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Harvarda wskazują, że działanie na rzecz innych zmniejsza umieralność tych osób z powodów kardiologicznych, a także zwiększa szansę na przeżycie i udaną rehabilitację po zawale serca czy udarze mózgu. Są badania, które sugerują, że istnieje związek między pomaganiem innym a zmniejszaniem się procesów zapalnych toczących się w naszym ciele. A to tlące się latami ogniska zapalne w organizmie, jak dowodzi nauka, są jedną z przyczyn powstawania chorób przewlekłych. Przyspieszają też proces starzenia się.

Zobacz jak herbata z pokrzywy pomoże zachować Ci zdrowie

prezent prezent fot. Shutterstock

Podaruj bliskim prezent

Okazuje się też, że dobre uczynki mają przełożenie na przebieg już istniejących chorób przewlekłych! Osoby chore, ale pomagające innym odnoszą z takiej pomocy korzyści dla zdrowia i psychiki wykraczające poza to, co może im zaoferować sama medycyna. Na przykład w przypadku osób cierpiących na przewlekły ból zauważono, że intensywność odczuwania bólu maleje, kiedy angażują się w wolontariat.

Ile trzeba pomagać, by odnieść z tego korzyści? Nie ma liniowej zależności między ilością wolontariatu a korzyściami dla zdrowia - innymi słowy, to nie znaczy, że im bardziej dana osoba angażuje się w pomaganie innym, tym lepiej dla niej. Wydaje się jednak, że istnieje "próg wolontariatu", od którego zaczyna się dobroczynny wpływ na wolontariuszy - to około dwóch godzin tygodniowo.

Liczy się jednak każdy gest. Osoby, które dobrowolnie pomagały innym co najmniej 40 godzin rocznie, także miały niższe ryzyko zgonu niż osoby niedziałające na rzecz innych w ogóle lub bardzo sporadycznie.

Zbawienny wpływ jazdy na rowerze - wydłuża życie o 5 lat!

Więcej o: