Niewielkie ilości łupieżu nie sygnalizują z reguły żadnych problemów, gdyż obumieranie i łuszczenie się skóry jest naturalnym procesem. W niektórych przypadkach nadmierne złuszczanie się skóry może mieć jednak podłoże chorobowe. Głównym winowajcą łupieżu jest grzyb z rodziny drożdżaków (Pytyrosporum ovale), który bytuje na skórze naszej głowy i żywi się sebum, wydzielanym przez jej gruczoły łojowe. Poza grzybem drożdżopodobnym, wystąpienie łupieżu implikują takie czynniki jak: nasilony stres, przesuszenie włosów i skóry głowy, nadmierna stylizacja, niedostateczna higiena skóry głowy, dieta bogata w cukier, zanieczyszczenie powietrza, nadmierne nasłonecznienie, niekorzystne zmiany hormonalne czy osłabienie układu immunologicznego. Grzybicze podłoże schorzenia sprawia niestety, że łupieżem można się zarazić, tak jak każdą inną formą grzybicy. W zależności od przyczyny i nasilenia zmian można wyróżnić kilka rodzajów łupieżu:
Łupież zwykły - najczęstsze schorzenie skóry głowy
Łupież pospolity, tradycyjny, suchy, biały - bardzo częste schorzenie dotyczące skóry owłosionej głowy, kończyn i twarzy, charakterystyczne dla niego białe dobrze odgraniczone ogniska występujący głównie u osób między 10 a 20 rokiem życia. Ma to związek z wzmożoną aktywnością gruczołów łojowych w czasie okresu dojrzewania. Łupież zwykły wstępuje znacznie częściej u przedstawicieli rasy białej niż czarnej.
Łupież pstry - powstaje przez grzyby
To zakażenie naskórka, za którego występowanie odpowiedzialne są grzyby, charakterystyczne jest występowanie licznych złuszczających się żółtobrunatnych plam o nieregularnym zarysie. Najczęstsze lokalizacje zmian to klatka piersiowa, szyja i skóra owłosiona głowy.
Łupież różowy Gilberta - zazwyczaj pojawia się u dzieci
To schorzenie rumieniowo -złuszczające, które dotyka głównie młodych - dzieci i osoby do 35 roku życia. Łupież różowy rozpoczyna się zwykle od pojawienia się ogniska rumieniowego na tułowiu.
Łupież tłusty - najbardziej uciążliwy
Drobnopłatowe złuszczanie się skóry owłosionej głowy, charakteryzuje się większymi, lekko żółtymi ogniskami złuszczonej skóry. Przylegają one dokładnie do głowy, mogą być bolesne. Rozdrapane, przeradzają się w podrażnione strupy. Przez to, że zmiany pojawiają się na skórze głowy, często ich nie widać, więc problem - choć uciążliwy - bywa bagatelizowany. A nieleczony łupież tłusty może w skrajnych przypadkach doprowadzić do całkowitego wyłysienia.
Łupież łojotokowy - powstaje przez drożdżaki
Drobnopłatowe złuszczanie skóry gładkiej lub owłosionej skóry głowy z mniej (łupież zwykły) lub bardziej (łupież tłusty) nasilonym łojotokiem. Prawdopodobnie czynnikiem etiologicznym jest zakażenie drożdżakowe. Nasilenie łojotoku wykazuje dużą zmienność osobniczą. Intensywność łojotoku zależy od komponenty immunologicznej, zaburzenia gospodarki hormonalnej oraz zaburzeń w obrębie układu nerwowego (parkinsonizm, zapalenie mózgu).
Jak zapobiegać powstawaniu łupieżu?
Najlepszą metodą walki z łupieżem skóry głowy jest jej profilaktyka. Zapobieganie łupieżowi polega na stosowaniu właściwej pielęgnacji i racjonalnie wybranych preparatów do pielęgnacji skóry głowy, łącznie ze stosowaniem domowych sposobów na łupież. W pierwszej kolejności, gdy zauważymy u siebie objawy łupieżu, należy zmienić dotychczas stosowane kosmetyki do włosów. Specjalistyczne preparaty do pielęgnacji skóry głowy można nabyć w aptece. Jeśli łuszczeniu się skóry głowy nie towarzyszy łojotok, to należy zmienić szampon na łagodnie myjący i stosować kremy nawilżające. Można użyć oliwy z dodatkiem 3% kwasu salicylowego. Jeżeli powyższe zabiegi nie przyniosą zamierzonego rezultatu, najlepiej udać się do dermatologa w celu diagnostyki schorzenia i wyboru optymalnej metody leczenia łupieżu.
W przypadku łupieżu tłustego, łojotokowego lub pstrego stosuje się kremy oraz płyny przeciwgrzybicze, keratolityczne, przeciwłojotokowe i złuszczające. Wybrane przez nas środki przeciwgrzybicze powinny zawierać klotrimazol lub ketokonazol. W leczeniu łupieżu tłustego zalecane są preparaty zawierające leki z grupy pochodnych imidazolu. Aby zapobiec nawrotom łupieżu pstrego, powinno się regularnie używać mydeł zawierających kwas salicylowy.
Skuteczny sposób na uniknięcie łupieżu
Skuteczne sposoby na zapobieganie łupieżowi jest stosowanie zbilansowanej i urozmaiconej diety oraz unikanie sytuacji stresowych, wzbogacanie diety w cynk, siarkę oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, unikanie szamponów i kosmetyków do włosów, które podrażniają skórę, unikanie skaleczeń i podrażnień skóry głowy, unikanie noszenia czapek, czepków, toczków i innych nakryć głowy, bezwzględny zakaz używania szczotek i grzebieni należących do innych osób.
