Czy mleko pasteryzowane jest zdrowe?
Jeszcze kilkanaście lat temu najlepsze, najsmaczniejsze i najzdrowsze było tak zwane „mleko prosto od krowy”. Dziś prawie nikt po takie nie sięga. Kupujemy mleko zapakowane w plastikowe butelki lub kartony. Czy mleko pasteryzowane jest zdrowe? I czym różni się od alternatywy, czyli mleka UHT?
Już tłumaczymy. Obecnie mleko, aby dotrzeć na nasze stoły musi przejść naprawdę długą drogę. Zanim trafi do sklepu, musi zostać poddane obróbce cieplnej. Nie jest zagotowywane ani nic z tych rzeczy. Jest przetworzone, ale nie gotowane.
Obróbka cieplna jest konieczna, aby mleko mogło być przechowywane dłuższy czas. Mleko pasteryzowane, zamknięte w kartonie, postoi nawet kilka miesięcy. Dzięki temu nie zmieni także swoich właściwości. Jest produktem wolnym od wirusów i bakterii, który nie wpłynie negatywnie na nasze zdrowie.
Przetwórstwa mleczarskie wykorzystują dwa rodzaje obróbki cieplnej – pasteryzację oraz sterylizację. Pasteryzacja to krótkotrwały proces podgrzewania mleka w temperaturze 80 stopni Celsjusza. Mleko powinno być podgrzewane przez mniej więcej 15 sekund. To pasteryzacja niska. Jest jeszcze pasteryzacja wysoka, która polega na podgrzewaniu mleka także do 80 stopni Celsjusza, ale w krótszym czasie. Jedynie 10 sekund. W Polsce zazwyczaj stosuje się pasteryzację niską.
Co nam daje ten proces? Podczas pasteryzacji – zarówno wysokiej, jak i niskiej – dochodzi do zabicia enzymów peroksydazy i katalazy. W mleku nie ma więc absolutnie żadnych drobnoustrojów. Mleko pasteryzowane ma dość krótki termin przydatności. Możemy je spożywać zaledwie przez kilka dni. Musi być ono obowiązkowo przechowywane w lodówce.
Co ważne, pasteryzacja nie jest w pełni skutecznym procesem. Niszczy 99,5 proc. mikroflory mleka. Ale przy tym nie gwarantuje wyeliminowania wszystkich tak zwanych przetrwalnikowych form bakterii.
Skuteczniejszym więc sposobem wydaje się sterylizacja. W sklepach odróżnimy mleka sterylizowane od pasteryzowanych przez symbol UHT. Można go rozszyfrować jako "Ultra High Temperature", czyli tłumacząc z języka angielskiego – „bardzo wysoka temperatura”.
Podczas sterylizacji mleko zostaje podgrzane do mniej więcej 135 stopni Celsjusza. Czas tego procesu to około pięć sekund. Tyle wystarczy, aby wysterylizować mleko w sterylizatorach o pojemności nawet 20 tysięcy litrów.
Podczas tego procesu zniszczeniu ulega 100 proc. drobnoustrojów. Mleka sterylizowane mają więc bardzo długi termin przydatności do spożycia, nawet kilka miesięcy.
Mleko pasteryzowane – właściwości odżywcze
Żaden sposób obróbki cieplnej – czy to pasteryzacja, czy też sterylizacja – nie wpływa na wartości odżywcze mleka. Dlatego naprawdę warto je pić. Szklanka mleka krowiego zawiera średnio 2 proc. tłuszczy i zapewnia nam około 115 kalorii oraz dużo wysokiej jakości białka. Dodatkowo zawiera aminokwasy, które pomagają w procesach metabolicznych, wpływają na produkcję neuroprzekaźników, hormonów tarczycowych, a nawet DNA i RNA.
Mleko krowie to także bogactwo witamin. Zawiera witaminy A, D, E, K, a także witaminę C, biotynę, witaminy z grupy B. Jest cennym źródłem składników mineralnych. Znajdziemy w nim duże ilości fosforu, cynku, potasu, magnezu, selenu, wapnia, miedzi, manganu, sodu czy żelaza.
Mleko pasteryzowane w ciąży
Mleko pasteryzowane jest bezpieczne w ciąży. Wszyscy lekarze przekonują za światową Organizacją Zdrowia (WHO), że mleko pasteryzowane, tak jak wszystkie sery pasteryzowane są dobre dla płodu. Kobiety w ciąży mogą po te produkty sięgać bez strachu.
Mleko pasteryzowane – gdzie kupić?
Gdzie kupić mleko pasteryzowane? Jest dostępne wszędzie. Kupimy je w supermarketach, małych osiedlowych sklepach, w sklepach internetowych, a nawet na stacjach benzynowych. To łatwo dostępny produkt, którego cena nie jest przesadnie wygórowana.
