Fityniany (kwas fitynowy) to związki przeciwutleniające występujące w pełnych ziarnach, roślinach strączkowych, orzechach i nasionach. Fityniany zawarte w żywności mogą zaburzać wchłanianie żelaza, cynku, magnezu oraz wapnia.
Obecność fitynianów w produktach jest zmienna i rozkłada się różnie, w zależności od rodzaju. Najwięcej kwasu fitynowego zawierają:
O zawartość kwasu fitynowego nie muszą szczególnie martwić się osoby przestrzegające dobrze zbilansowanej diety, ale może stanowić on problem na diecie opartej na ziarnach lub roślinach strączkowych. Istnieją jednak sposoby na ograniczenie ilości fitynianów w żywności bez konieczności rezygnacji z niektórych produktów.
Unikanie produktów zawierających kwas fitynowy nie jest najlepszym pomysłem, ponieważ wiele z nich uchodzi za zdrowe i pożywne. Najlepszym sposobem na ograniczenie kwasu fitynowego w produktach jest ich uprzednie namoczenie w wodzie. Warto zwrócić uwagę na fakt, że fitaniany mają też kilka zalet.
Można pokusić się o stwierdzenie, że kwas fitynowy jest zarówno zły, jak i dobry. Oprócz negatywnego działania jest on przeciwutleniaczem i może chronić przed kamieniami nerkowymi oraz zmniejszać ryzyko nowotworów jelita grubego.