Na początek warto dowiedzieć się, co to jest wskaźnik BMI. Rozwijając skrót BMI oznacza on Body Mass Index, jest to więc indeks masy ciała. Narzędzie to umożliwia nam samodzielne monitorowanie masy naszego ciała. Co BMI mówi o ciele? Sprawdza nie tylko, czy nasza waga jest prawidłowo, lecz także pośrednio weryfikujemy zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie.
Co ciekawe kalkulator BMI został wymyślony 200 lat temu! Ale dopiero w latach 70. XX wieku zaczęliśmy używać go powszechnie.
Wzór na obliczanie prawidłowego BMI wygląda następująco: BMI = masa : (wzrost)2
Z całą pewnością łatwiej i szybciej będzie jednak, gdy użyjemy kalkulatora BMI. Bez trudu znajdziemy go w wyszukiwarce internetowej.
Wiemy już, jak wygląda wzór na obliczanie prawidłowego BMI, więc pora zastanowić się, jak obliczyć BMI u kobiet, a jak u mężczyzn. Okazuje się, że jest to ten sam wzór. Można go stosować dla dorosłych kobiet i mężczyzn w każdym wieku. Jednak nie powinniśmy stosować go do pomiaru wagi ciała dzieci i młodzieży. Dla nich są opracowane specjalne siatki centylowe – osobno dla dziewcząt i chłopców.
Pamiętajmy też, że mierzenie wszystkiego jednym wzorem może nie być wiarygodne. Przykładowo kobiety fizjologicznie mają mniej mięśni niż mężczyźni, a więcej tkanki tłuszczowej. Kobieta i mężczyzna o podobnym wzroście i wadze będą mieli zbliżone BMI, ale u kobiety tkanka tłuszczowa będzie stanowiła większą część masy ciała niż u mężczyzny.
A to właśnie poziom tkanki tłuszczowej jest kluczowy. To ona odpowiada za chory – takie jak miażdżyca czy problemy z układem sercowo-naczyniowym. Warto więc wziąć pod uwagę także inne wskaźniki pomiaru ciała. Dobrym pomysłem jest wykorzystanie narzędzi do pomiaru WHR. Umożliwia to zmierzenie proporcji obwodu talii do obwodu bioder.
Wskaźnikiem BMI należy przejmować się zawsze wtedy, gdy wartość jest nieprawidłowa, nie mieści się w normie. Zarówno gdy jest za niska, jak i za wysoka. Przyjrzymy się więc, jak wygląda wartość BMI przełożona na naszą wagę. BMI poniżej 18,5 oznacza niedowagę. Między 18,5 a 24,9 to waga prawidłowa. Powyżej 25, ale mniej niż 29,9 wskazuje nadwagę. Wartości wyższe niż 30 to już otyłość. Wszystkie wartości, które nie mieszczą się w określaniu wagi prawidłowej powinny budzić nasz niepokój i zmobilizować nas do działania – wprowadzenia zdrowej diety, konsultacji z lekarzem, dietetykiem.
Często jednak pojawia się pytanie - czy BMI jest wiarygodne? Okazuje się, że nie zawsze pokazuje prawidłowy wynik. Już sam twórca tego narzędzia podkreślał, że służy to do mierzenia statystyki a nie badania otyłości.
Pewną dozę braku zaufania może budzić też fakt, że narzędzie stworzono niemal 200 lat temu. Od tamtego czasu nauka poszła znacznie do przodu i istnieją także bardziej miarodajne wskaźniki pomiaru – choćby wspomniane WHR.
Wiele osób twierdzi też, że sama definicja BMI zawiera błąd logiczny. Mówi ona bowiem o tym, że BMi pozwala ocenić odtłuszczenie ciała, a nie jest to prawda. Osoby z dużą ilością tkanki tłuszczowej mają wysokie BMI, ale nie odwrotnie. Osoby z wysokim BMI wcale nie muszą mieć dużej ilości tkanki tłuszczowej. Natomiast mogą mieć wysoką masę mięśniową lub kostną.
Pamiętajmy więc, żeby traktować pomiar BMI tylko orientacyjnie. Po szczegółowe dane lepiej zgłosić się do lekarza lub dietetyka, którzy wezmą pod uwagę o wiele więcej czynników. Uwzględnią choćby nasz stan zdrowia, choroby, a także masę kości. Wskaźnik BMI znacznie upraszcza wiele kwestii i jego wyniki mogą być niekiedy krzywdzące, a nie kiedy wręcz niebezpieczne.