Co to jest indeks glikemiczny?
Indeks glikemiczny, zapisywany skrótem IG, to wskaźnik, który mówi nam o tym, jak gwałtownie po spożyciu konkretnego produktu spożywczego wzrasta poziom glukozy we krwi. Warto wiedzieć, jaki indeks glikemiczny mają produkty, które jemy, bo węglowodany o takiej samej zawartości cukru mogą mieć różny wpływ na nasz poziom cukru we krwi.
Wyróżniamy trzy grupy spożywcze – o wysokim indeksie glikemicznym, średnim indeksie glikemicznym i niskim indeksie glikemicznym. Wysoki IG powoduje, że wchłonięte podczas trawienia węglowodany spowodują gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi. Jest to dla nas niekorzystne zjawisko. Dla porównania niski indeks glikemiczny nie wywołuje żadnej lub wywołuje niewielką glikemię, czyli wzrost poziomu cukru we krwi. Musimy wiedzieć jeszcze, jak wygląda punkt odniesienia. Jest to glukoza, która całkowicie wchłania się w jelicie, a jej indeks glikemiczny wynosi 100.
Dlaczego powinniśmy tak czujnie obserwować to, jak nasz organizm wchłaniania glukozę? Powód jest prosty – głównym źródłem energii dla naszego organizmu są właśnie węglowodany. Przekształcają się w glukozę, a ta przedostaje się do krwi, a następnie do komórek. Służy jej do tego insulina. W grupie węglowodanów wyróżniamy węglowodany przyswajalne, czyli cukry proste takie jak: glukoza, fruktoza, sacharoza, maltoza, laktoza. Są one naszym źródłem energii. Oprócz tego są jeszcze węglowodany nieprzyswajalne (inaczej nazywane błonnikiem pokarmowym. To choćby celuloza, hemiceluloza, pektyny. Są one wydalane z organizmu. Oczywiście, gdy spełnią swoje funkcje w układzie pokarmowym.
Od czego zależy indeks glikemiczny?
Nie jest to proste pytanie, na które można odpowiedzieć jednym zdaniem. Wartość indeksu zależy bowiem od naprawdę wielu czynników. Przykładowo, gdy mówimy o nasionach czy produktach na ich bazie, IG zależy do gatunku rośliny, z której je pozyskano, i postaci, w jakiej są jedzone. Na IG owoców ma wpływ obróbka, ich dojrzałość, zawartość wody czy cukru. W przypadku zbóż liczy się stopień zanieczyszczenia zboża, ich oczyszczenie wtórne czy obróbka kulinarna.
Choć czynników jest naprawdę wiele i są one odmienne dla różnych produktów, to jest kilka cech wspólnych. Przykładowo IG produktów świeżych jest dużo niższy niż gotowanych. Im dłużej coś jest gotowane, tym wyższy ma IG.
Jakie produkty mają wysoki indeks glikemiczny?
Produkty o wysokim indeksie glikemicznym powinniśmy spożywać w ograniczonych ilościach. Są osoby, które powinny w ogóle ich unikać, na przykład ci, którzy borykają się z cukrzycą. Przykładowe produkty o wysokim indeksie glikemicznym: dynia (IG 75), arbuz (72), chleb pszenny (IG 70), kasza jaglana gotowana (IG 71), żelki (IG 78).
Niski, średni, wysoki indeks glikemiczny – który lepszy dla zdrowia?
Zastanawiasz się, który indeks glikemiczny jest lepszy dla zdrowia? Niski, średni, wysoki? Zdecydowanie najkorzystniejszy dla naszej linii jest niski indeks glikemiczny. Nie bez powodu dietetycy tak układają diety, aby składały się one głównie z produktów o niskim IG. Takie posiłki powodują łagodny wzrost glukozy we krwi i adekwatny do niej poziom insuliny. W ten sposób energia jest pożytkowana w odpowiedni sposób, nie odczuwamy głodu, nie podjadamy i nie tyjemy!
Ponadto tak zwana dieta niskoglikemiczna może być stosowana profilaktycznie w przypadku wielu chorób. Chroni przed rozwojem cukrzycy czy insulioodporności. Dieta bogata w produkty o niskim IG jest wskazana także dla osób aktywnych fizycznie.
Skutki diety z wysokim indeksem glikemicznym
Skutki diety z wysokim indeksem glikemicznym mogą być przykre dla zdrowia. Gdy będziemy stosować ją codziennie, przez wiele lat zwiększamy możliwość zachorowania na choroby metaboliczne. Mogą pojawić się takie dolegliwości jak cukrzyca typu II i choroby układu sercowo-naczyniowego. Częsty jest także rozwój insulionoodporności, zespołu metabolicznego i niealkoholowego stłuszczenia wątroby.
