Warto wiedzieć, że przepona to jeden z największych mięśni w ciele człowieka. To ona unosi i opuszcza naszą klatkę piersiową, tym samym umożliwiając oddychanie. Przepona to główny mięsień układu oddechowego. Jest cienka i szeroka. A gdzie znajduje się przepona? Stanowi swego rodzaju przegrodę, barierę, która swoją strukturą oddziela klatkę piersiową od jamy brzusznej. Przepona jest uwypuklona w stronę klatki piersiowej pod postacią dwóch kopuł - prawej i lewej. Składa się z dwóch części - mięśniowej i ścięgnistej. Fragment mięśniowy dzieli się dodatkowo na element żebrowy, mostkowy i lędźwiowy.
Przepona działa cały czas. Choć nie mamy na nią wpływu, ona cały czas pracuje. I to bardzo intensywnie podczas codziennych procesów, które zachodzą w organizmie człowieka. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak wiele jej zawdzięczamy. Przepona odpowiada bowiem nie tylko za oddychanie. Dzięki niej możliwy jest właściwy metabolizm. Za jej pomocą usuwane są zbędne resztki pokarmów. Dodatkowo przepona bierze udział w procesie wymiany gazowej - dzięki niej możemy zrobić, wdech i wydech. Przepona reguluje także objętość klatki piersiowej. A podczas oddawania stolca kurczy się, dzięki temu zwiększa się ciśnienie w jamie brzusznej i łatwiej pozbywamy się masy kałowej.
Kiedy dochodzi do problemów z prawidłowym działaniem przepony, pojawiają się komplikacje. Może dojść do przepukliny rozworu przełykowego. To schorzenie dotyka zwykle kobiety. W wyniku nieprawidłowości dochodzi do przesunięcia się żołądka do góry. Jego część przesuwa się do jamy klatki piersiowej. Rozwór przełykowy (czyli to miejsce, w którym przełyk przechodzi przez przeponę) jest bardzo rozluźnione. Przepona nie może trzymać żołądka we właściwym miejscu. Co powoduje taką sytuację? Okazuje się, że nie ma tu jednoznacznej odpowiedzi. Wpływ na to mogą mieć urazy jamy brzusznej, zaparcia, otyłość, nadwaga, a nawet noszenie ciężkich przedmiotów. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem.
Aby sprawdzić, czy oddychamy przeponą wystarczy położyć rękę na klatce piersiowej. Drugą dłoń kładziemy na brzuchu. Jeśli unosi się ta pierwsza, to znak, że przepona działa tylko w stopniu minimalnym. Należy nad tym popracować.
Świadome oddychanie przeponą nie jest łatwe, ale można się oczywiście tego nauczyć. Technika oddychania przeponą przyda się przede wszystkim tym, którzy pracują głosem. To powszechny sposób wśród piosenkarzy, śpiewaków operowych czy dziennikarzy radiowych.
Ponadto oddychanie przeponą przydaje się podczas porodu. Taki sposób może skutecznie złagodzić ból i zadbać o dotlenienie dziecka.
Poniżej prezentujemy kilka skutecznych ćwiczeń na oddychanie przeponą.
Przepona – ćwiczenie 1
Usiądź po turecku lub krześle (na samym brzegu). Wyprostuj się. Rozluźnij ramiona. Zamknij oczy. Dłonie połóż na kolanach. Zacznij robić wdech. Podczas tej czynności napełnij brzuch jak balon. Następnie zrób wydech. Powtórz ćwiczenie 10 razy.
Przepona – ćwiczenie 2
Połóż się na plecach. Masz czuć się komfortowo. Pod głowę włóż poduszkę. Jedną dłoń połóż na klatce piersiowej, drugą przyłóż do mostka. Zrób wdech nosem. Czujnie obserwuj swoje ciało. Sprawdź, która dłoń się unosi. Powinna unieść się tylko i wyłącznie dłoń z górnej części brzucha. Nie napinaj mięśni brzucha. Wykonaj 30 wdechów i wydechów.
Przepona – ćwiczenie 3
Usiądź wygodnie na krawędzi krzesła. Rozluźnij szyję i barki. Jedna dłoń leży na klatce, druga na brzuchu. Bierz bardzo powoli wdech nosem. Skup się na tym, aby poruszała się wyłącznie dłoń, która leży na brzuchu.
Warto wiedzieć, że istnieje jeszcze coś takiego jak przepona miednicy. To dno mięśniowe miednicy, które tworzą mięśnie - guziczny i dźwigacz odbytu. Dno mięśniowe miednicy ma lejkowaty kształt i jego nadrzędnym celem jest zamknięcie wyjścia miednicy - oczywiście z wyjątkiem odbytu. Ponadto przepona miednicy służy stabilizowaniu środka ścięgnistego krocza, jest pomocna w funkcjonowaniu zwieraczy pochwy i odbytu, a także podtrzymuje narządy leżące wewnątrzotrzewnowo.