Zawał. Przyczyny i objawy zawału serca. Pierwsza pomoc i leczenie zawału

Zawał serca to skutek niedokrwienia mięśnia sercowego. Dochodzi do martwicy mięśnia sercowego. Objawy zawału serca bywają bardzo zróżnicowane. Niekiedy trudno poznać, że ktoś na naszych oczach przechodzi zawał serca. Charakterystyczny jest jednak dotkliwy ból w okolicach mostka. Jak udzielić pierwszej pomocy przy zawale?

Zawał serca – przyczyny

Do zawał serca dochodzi, gdy zamykają się naczynia krwionośnego w sercu. Na skutek tego dopływ krwi jest najpierw ograniczony, potem zupełnie przerwany i do mięśnia sercowego nie dociera tlen. Skutkuje to martwicę odciętego fragmentu serca. Zawał serca może zaskoczyć nas znienacka, Pojawia się nawet u osób, które dotychczas były zdrowe i nie skarżyły się na absolutnie żadne dolegliwości. Ale zawał serca to choroba, która atakuje na długo przed wystąpieniem widocznych objawów. Prowadzą do niego procesy trwające minimum kilka lat. Warto wiedzieć, że choroby serca są najczęstszymi przyczynami zgonów w Polsce.

Do bezpośrednich przyczyn zawału serca zalicza się pęknięcie lub krwotok do blaszki miażdżycowej bądź narastanie zakrzepu na jej powierzchni. W tętnicy, do której nie dochodzi tlen, zaczynają tworzą się złogi. Następnie przekształcają się one w zakrzep, który zwęża tętnicę i blokuje przepływ krwi

Kiedy mięsień sercowy nie dostaje krwi, ulega niedokrwieniu, niedotlenieniu i stopniowo obumiera. Ściany tętnic mogą obumierać częściowo lub w całości. Mamy wtedy do czynienia z zawałem pełnościennym lub niepełnościennym.

Zawał mięśnia sercowego – czynnik ryzyka

Zawał mięśnia sercowego nie bierze się oczywiście znikąd. Zazwyczaj jest konsekwencją długo rozwijającej się choroby wieńcowej. Zastój w przepływie krwi do mięśnia sercowego powoduje miażdżyca naczyń, na którą wpływa cholesterol, a konkretniej cholesterol frakcji LDL, otyłość, cukrzyca, nieleczone nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, picie alkoholu i nieprawidłowa dieta.

O ile można ograniczyć spożywanie alkoholu, rzucić palenie papierosów czy zacząć stosować dobrze zbilansowaną dietę bez produktów przetworzonych, to problemem są na przykład czynniki genetyczne, stres, na który nie mamy wpływu, zanieczyszczenie powietrza czy wiek (wiek krytyczny: u mężczyzn 32-50 lat, u kobiet 45-70). Także płeć ma znacznie – częściej zawał przytrafia się mężczyznom.

Pozostałe czynniki ryzyka zawału mięśnia sercowego to między innymi: przerost lewej komory serca, obecność patologicznej apolipoproteiny, wysoki poziom białka ostrej fazy (białko C-reaktywne, CRP), niedobory witaminy grupy B, zwłaszcza kwasu foliowego, marskość wątroby czy choroba Fabry’ego.

Zawał – objawy

Charakterystycznym objawem zawału serca jest bardzo silny, pojawiający się nagle ból. Jest on umiejscowiony w okolicach mostka lub serca. Zdecydowanie nie możemy go powiązać choćby z wysiłkiem fizycznym, środkami rozszerzającymi naczynia wieńcowe. Dodatkowo chory zaczyna czuć dziwny niepokój, lęk, tracić orientację. Zawałowi mięśnia sercowego towarzyszy też bladość i przyspieszone tętno.

Zawał serca – pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc w zawale serca różni się ze względu na to, czy chory jest przytomny czy też nie. Jeśli dana osoba jest przytomna, a już wezwaliśmy karetkę, na początek spróbujmy ją uspokoić. Warto położyć chorego  w pozycji półsiedzącej lub wręcz posadzić. W ten sposób łatwiej się oddycha. Koniecznie ułatwmy choremu właśnie oddychanie. Poluzujmy krawat, rozepnijmy guziki pod szyją.

Gdy chory stracił przytomność, musimy ustalić, czy czujemy tętno i oddech. Jeśli tak, połóżmy tę osobę w pozycji bocznej ustalonej lub po prostu na bok. W ten sposób nie zachłyśnie się. Gdy nie wyczujemy u pacjenta oddechu i tętna, musimy rozpocząć resuscytację. Odginamy głowę do tyłu i wykonujemy dwa oddechy. Następnie robimy 30 uciśnięć klatki piersiowej. Resuscytację nie przerywamy do powrotu tętna lub do przyjazdu karetki pogotowia.

Zawał serca – leczenie

Zawał serca, zdiagnozowany odpowiednio wcześnie, leczy się farmakologicznie i zabiegowo. Do leków podawanych pacjentowi należą: leki przeciwzakrzepowe, leki zmniejszające stężenie cholesterolu, beta-blokery oraz inhibitory konwertazy angiotensyny.

Zawał mózgu

Zawał mózgu to zupełnie coś innego niż zawał mięśnia sercowego. Zawał mózgu to inaczej udar niedokrwienny mózgu (zawał mózgu). Jest to częściowe lub całkowite zaburzenie pracy mózgu, które wynika z niedokrwienia. Zawał mózgu diagnozuje się, kiedy stan utrzymuje się dłużej niż dobę.

Więcej o:
Copyright © Agora SA