Zastanawiasz się, co to jest jet lag? Jeśli nigdy go nie doświadczyłeś, możesz mówić o szczęściu. To bardzo nieprzyjemny stan. Według definicji jet lag to zespół nagłej zmiany strefy czasowej. Jest to nazwa przyjęta dla serii objawów związanych ze zmianą owej strefy czasowej. Zazwyczaj przytrafia się nam po odbyciu zbyt szybkiej podróży lotniczej ze wschodu na zachód lub z zachody na wschód. Mówimy tu o lotach trwających powyżej ośmiu-dziesięciu godzin. Najbardziej dokuczliwy jet lag pojawia się zazwyczaj, gdy podróżujemy z zachodu na wschód. Dzieje się tak, gdyż podróż w kierunku na wschód „skraca” dobę. Gdy zmierzamy na zachód, doba „wydłuża się”. Przystosowanie się do dłuższego dnia jest dla naszego organizmu po prostu łatwiejsze.
Aby odpowiedzieć bardziej fachowo na pytanie „co to jest jet lag?”, należy zaczerpnąć wiedzę z biologii. Jet lag wywołują zaburzenia homeostazy organizmu, które pojawiają się podczas podróży. Nasze procesy fizjologiczne mają swój rytm dobowy. Mówimy tu o śnie, przemianie materii, motoryce układu pokarmowego. Gdy dochodzi do odstępstw od tego rytmu, czujemy się fatalnie. Dodatkowo zostaje zaburzona praca naszej gospodarki hormonalnej. Nasz organizm nie radzi sobie z wydzielaniem melatoniny i kortyzolu o odpowiedniej porze, czyli z hormonami związanych z cyklem dnia i noc.
Stopień nasilenia nieprzyjemnych objawów jet lagu jest różny. Po pierwsze wpływ na to ma odległość i czas naszej podróży. Po drugie jet lag to kwestia bardzo indywidualna. Jeśli jesteśmy przyzwyczajeni do dalekich podróży, nasz organizm zniesie to lepiej. Osoby, które latają samolotem rzadko, będą męczyły się bardziej i niestety dłużej. Szczególnie tyczy się to osób, które budzą się i chodzą spać o stałych porach.
Co ciekawe, eksperci wyliczyli, że nasz organizm przyzwyczaja się i dostosowuje do zmiany zaledwie jednej strefy czasowej dziennie. Czasami udaje się „zmienić” dwie strefy czasowe. Wyobraźmy sobie, że zmieniamy cztery strefy czasowe za jednym razem. Zgodnie z naszym rytmem będzie to trwało aż cztery dni. Jet lag będzie dość męczący.
Jest wiele czynników mogących osłabić lub znacząco nasilić jet lag. Wśród ważniejszych należy wymienić wiek osoby podróżującej. Starsi mogą gorzej znosić zmianę czasu niż dzieci. Dodatkowo większe problemy będą mieli ci, którzy na co dzień borykają się z problemami ze snem i z zasypianiem, stresem. Nie bez znaczenia jest też sama podróż. Warunki lotu, nasz komfort psychiczny, to, co jemy i pijemy także ma wpływ na ewentualny późniejszy jet lag.
Jet lag to nie tylko ogólne złe samopoczucie. Objawów jest wiele. Nie wszystkie muszą wystąpić u każdego. To sprawa bardzo indywidualna. Zaburzenia snu trwające kilka dni, skrajne wyczerpanie, senność, bóle głowy, brak apetytu, zaburzenia koncentracji i problemy z układem trawiennym to jednak najczęściej występujące objawy jet lagu.
Zastanawiacie się zatem, co na jetlag? Zapobieganie i leczenie jet lagu jest bardzo trudne. Trudno mówić w sumie o kuracji. Można oczywiście stosować pewną profilaktykę i leczyć jet lag objawowo, ale przede wszystkim należy to przetrwać.
Warto jednak porządnie wypocząć przed podróżą. Noc wcześniej pójść wcześniej spać. Nie zostawiajcie więc pakowania na ostatnią chwilę. Ponadto nie zaleca się spożywania alkoholu – zarówno przed, jak i w trakcie podróży. Dodatkowo pomoże unikanie kofeiny, jedzenie lekkostrawnych posiłków.
Jeśli prowadzimy aktywny tryb życia, dużo ćwiczymy, nie powinniśmy zmieniać tego podczas podróży. Jednak zrezygnuj z treningu przed snem. Każdy wysiłek fizyczny pobudza organizm.
Wiele osób poleca przespać lot. Nie każdemu udaje się jednak zasnąć w tak trudnych warunkach. Dlatego też można pomyśleć o lekkich, ziołowych tabletkach na sen. Oczywiście warto przed ich zażyciem skonsultować się z lekarzem.