Tłuszcze trans - co to jest?
Tłuszcze trans, czyli inaczej nienasycone kwasy tłuszczowe typu trans, to izomery, które powstają na skutek utwardzania olejów roślinnych. Dlaczego są takie niezdrowe? Przecież same oleje roślinne uchodzą nie dość, że za zdrowe, lecz także bardzo potrzebne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Wspomniany proces utwardzania powoduje, że zmieniają się właściwości tłuszczy. Olej roślinny wzbogaca się w cząsteczki wodoru i zostaje wystawiony na działanie bardzo wysokiej temperatury. Przez to mogą być bardzo niebezpieczne. Nawet bardziej niż cieszące się złą opinią nasycone kwasy tłuszczowe.
Co to są tłuszcze trans i dlaczego są szkodliwe?
Tłuszcze trans, które powstają w wyniku przemysłowego utwardzenia, bardzo niekorzystnie wpływają na nasz organizm. Przede wszystkim są odpowiedzialne za zwiększenie się poziomu „złego” cholesterolu. A co za tym idzie podnoszą ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego – między innymi zawału serca, udaru mózgu czy miażdżycy.
Kiedy mówimy o „złym” cholesterolu, musimy wspomnieć także o tym, co dzieje się z tym „dobrym”. Obniża się jego poziom, zwiększa się tym samym stężenie triglicerydów, a to zwiastuje ryzyko choroby niedokrwiennej serca.
Ponadto groźną konsekwencją nadużywania w diecie tłuszczy trans jest możliwość nabawienia się insulinooporności i cukrzycy typu drugiego. Bardzo często zdarza się, że u osób, które spożywają produkty bogate w ten rodzaj tłuszczy wzrasta masa ciała i znacząco spowalnia metabolizm.
Tłuszcze trans mogę też sporo namieszać w naszej gospodrace hormonalnej i przez to doprowadzić u kobiet do zaburzeń owulacji, a co za tym idzie do problemów z płodnością. Tłuszcze trans są także szkodliwe dla kobiet w ciąży oraz rozwijającego się dziecka.
Tłuszcz trans – gdzie występuje?
W przyrodzie tłuszcze trans występują przede wszystkim w mleku i produktach pochodnych. Dodatkowo spore ilości znajdziemy w mięsie zwierząt przeżuwających. Zdecydowanie najmniej jest ich w wieprzowinie i drobiu, a najwięcej w mięsie wołowym i baranim. Warto tu zaznaczyć, że naturalnie występujące tłuszcze trans nie są szkodliwe dla naszego zdrowia. Naukowcy przekonują, że charakteryzują się one innym profilem kwasów tłuszczowych niż te, które powstają w sposób przemysłowy.
Niestety, producenci często dodają utwardzone oleje roślinne do produktów, ponieważ ich właściwości zwiększają trwałość produktów. Szczególnie tych, którym szkodzi długie wystawienie na światło czy temperaturę. Kiedy sprawdzamy etykiety produktów, musimy być czujni. Długa data przydatności powinna nas zaalarmować. Prawdopodobnie oznacza, że w danej żywności znajdują się tłuszcze trans.
Tłuszcze trans - lista produktów
Ogólnie rzecz ujmując, możemy przyjąć, że tłuszcze trans występują przede wszystkim w produktach wysoko przetworzonych. Są dodawane do żywności, tak jak wspominaliśmy, aby wydłużyć datę przydatności. Ponadto dzięki tłuszczom trans łatwiej zachować na dłużej konkretną, stałą postać produktu. Najłatwiej wyobrazić sobie o co chodzi na przykładzie margaryny. Zbitą, stałą postać zawdzięcza ona przede wszystkim obecności w składzie tłuszczy trans.
Warto wiedzieć, że najgroźniejszy tłuszcz trans znajduje się w produktach cukierniczych. Niestety polskie prawo nie wymaga od producentów obowiązku podawania ilości tłuszczy trans w składzie. Dlatego warto czytać etykiety. Gdy widzimy długi termin przydatności produktu, powinniśmy zachować czujność. Dodatkowo wszystko, co pozbawione cholesterolu, nie powinno znaleźć się w naszym jadłospisie. Tłuszcze zwierzęce są często zastępowane tymi utwardzonymi olejami roślinnymi.
A konkretnie w jakich jeszcze produktach możemy spotkać tłuszcze trans? Przede wszystkim powinniśmy wykluczyć z diety margarynę, zupki w proszku, serki topione, herbatniki, ciasteczka, słone przekąski, słodycze, gotowe sosy - na przykład majonez czy sosy do grilla.
